Khi tôi lên 8 tuổi, gia đình tôi đã sở hữu chiếc “máy tính cá nhân” đầu tiên – một chiếc HP Brio sử dụng chip Pentium 3 được lắp sẵn. Trong khoảng bảy năm, anh em tôi đã tận dụng tối đa chiếc PC đó, trước khi thuyết phục được bố mẹ mua cho một chiếc máy tính tự ráp. Đó là khởi đầu cho niềm đam mê bất tận của tôi với máy tính, nhưng nó chưa bao giờ đạt đến mức mà tôi, khi còn nhỏ, có thể trải nghiệm trọn vẹn những gì phần cứng PC đỉnh cao mang lại, ít nhất là cho đến khi tôi bước chân vào giảng đường đại học.
Những chiếc PC mà tôi chơi từ năm 2000 đến 2010 đều thiếu vắng những thành phần xa xỉ như card đồ họa rời, màn hình phẳng, tản nhiệt nước, thùng máy chuyên dụng cho game thủ hay những CPU chơi game mạnh mẽ nhất. Đây chính là những linh kiện mà tôi hằng mơ ước trong suốt thời thơ ấu. Khi cuối cùng tôi có cơ hội tiếp cận chúng, tôi đã bận rộn với việc học hành, vậy nên niềm vui có được chúng cũng có chút vị đắng.
5. Thùng máy “gaming” bóng bẩy
Vỏ case từng là “phụ kiện” không được chú ý
Mặc dù một chiếc vỏ case máy tính có thể không đóng góp nhiều vào hiệu suất tổng thể của bộ máy, nhưng nó lại là thứ đầu tiên đập vào mắt người dùng. Và khi còn là một cậu bé 12 tuổi, tôi đã đặt quá nhiều tầm quan trọng vào “diện mạo” của chiếc PC. Tất cả những chiếc PC tôi sử dụng từ năm 2000 đến 2017 đều trông giống như những chiếc hộp đen nhàm chán, chỉ có một vài điểm nhấn màu bạc để phân biệt chúng với vỏ máy tính văn phòng thông thường. Từ thùng máy màu be của chiếc HP lắp sẵn cho đến chiếc vỏ Cooler Master màu đen mà bạn thấy trong ảnh, PC của tôi chưa bao giờ thực sự “trông ra dáng” một cỗ máy chơi game.
Những yếu tố như luồng khí, khả năng nâng cấp hay không gian chứa linh kiện chưa bao giờ xuất hiện trong tâm trí tôi vào những năm đó. Tất cả những gì tôi muốn là một chiếc PC trông giống như những cỗ máy bóng bẩy mà chúng tôi thường thấy trên các tạp chí công nghệ như Digit và Chip. Mặc dù các vỏ case có mặt bên trong suốt có thể chưa quá phổ biến vào thời điểm đó, nhưng tôi vẫn hy vọng có ít nhất một chút cá tính – một thứ gì đó để chiếc PC của tôi nổi bật so với phần còn lại.
4. Hệ thống tản nhiệt nước AIO
Đỉnh cao của thẩm mỹ PC thời bấy giờ
Như bạn có thể hình dung, hầu hết các PC vào đầu và giữa những năm 2000 đều dựa vào tản nhiệt khí đi kèm CPU (stock air coolers) để giữ cho bộ vi xử lý không bị quá nóng. Bất kỳ giải pháp tản nhiệt nào cao cấp hơn đều đòi hỏi một khoản tiền đáng kể mà tôi chưa bao giờ có được trong những năm đó. Tản nhiệt nước (tôi thậm chí còn chưa nói đến các bộ tản nhiệt tùy chỉnh custom loops) trông như đến từ một thế giới khác, ngay lập tức mang lại vẻ đẹp cao cấp cho bất kỳ chiếc PC nào mà chúng được trang bị.
Các bộ tản nhiệt nước All-in-One (AIO) bắt đầu trở nên phổ biến, nhưng sự sẵn có và giá cả tại thị trường Việt Nam (và Ấn Độ như bài gốc đề cập) quá “điên rồ” để tôi có thể nghiêm túc cân nhắc chúng. Vì vậy, tôi đã làm điều mà bất kỳ game thủ PC “nghèo” nào cũng làm vào thời điểm đó – bỏ qua những tiếng ồn lớn, khó chịu của chiếc tản nhiệt khí stock và tập trung vào trò chơi. Thật khó tin khi chiếc tản nhiệt AIO đầu tiên mà tôi từng sử dụng trong một bộ máy cá nhân là vào năm 2022, khi tôi giành chiến thắng một chiếc PC gaming trị giá 1.800 USD trong một cuộc thi do Nvidia và WD tổ chức.
3. Màn hình phẳng LCD
Nỗi ám ảnh màn hình CRT “bụng bầu”
Màn hình máy tính CRT cũ chạy hệ điều hành MS-DOS 3.2
Từ khi chúng tôi có chiếc HP lắp sẵn vào năm 2000 cho đến khoảng năm 2011–2012, chiếc màn hình CRT 15 inch là “cửa sổ” dẫn chúng tôi vào thế giới ảo. Chơi game, xem phim, duyệt web – mọi thứ đều diễn ra trên chiếc màn hình vuông vức độ phân giải 1024 x 768 đó. Tôi thậm chí còn nhớ những lần các linh kiện khác làm nhiễu từ trường của màn hình, gây ra hiện tượng méo màu ở các cạnh màn hình. Chúng tôi thường bỏ cuộc khi cố gắng sửa chữa thứ chết tiệt đó và tiếp tục cuộc chơi.
Tôi khao khát được chơi game trên một chiếc màn hình phẳng đến nỗi không thể tả, nhưng trong gia đình chúng tôi, không bao giờ thay thế thứ gì cho đến khi nó hỏng. Vì vậy, một cách tự nhiên, chúng tôi chỉ được phép mua một chiếc màn hình LED khi chiếc màn hình CRT đã đến lúc “sống dở chết dở”. Chúng tôi đã mua một chiếc màn hình Dell 22 inch mà lần đầu tiên nhìn thấy, tôi cảm thấy nó to đến không thể tin được, nhưng như tôi đã nói, đó là khi tôi đã vào đại học. Tuổi thơ tôi chỉ nhớ về những ngày tháng với màn hình CRT.
2. CPU AMD Athlon 64
Cái tên “nghe thôi đã thấy ngầu”
Những CPU mà tôi trải qua những năm tháng đầu đời là Intel Pentium III và Intel Core 2 Duo. Tôi bắt đầu sử dụng chip AMD Bulldozer và các chip đời sau khi tôi đã ngoài 20 tuổi. Một cái tên mà tôi thường xuyên bắt gặp trên các tạp chí máy tính là “AMD Athlon 64”. Mọi người dường như đều rất hào hứng với những bộ vi xử lý 64-bit từ AMD, chúng mang lại hiệu năng phi thường, cạnh tranh sòng phẳng với Intel Pentium 4 nhưng chỉ bằng một nửa giá.
Từ Pentium III đến Core 2 Duo, tôi đã bỏ lỡ hoàn toàn kỷ nguyên Athlon 64 ban đầu, nhưng tôi chưa bao giờ thực sự quên nó. Việc tìm hiểu các bài đánh giá phần cứng là điều hiếm hoi đối với tôi vào thời điểm đó, vì vậy, sự thu hút bất thường mà các chip Athlon 64 tạo ra đã khiến chúng trông như thứ gì đó thực sự phi thường. Chúng thực sự là một trong những CPU AMD tốt nhất từng được sản xuất và đã thành công trong việc đánh bại Intel trước khi “Đội Xanh” phản công với kiến trúc Core huyền thoại.
1. Card đồ họa rời (GPU)
Nỗi đau mang tên “card onboard”
Không một chiếc PC nào tôi sở hữu cho đến năm 18 tuổi có một chiếc card đồ họa rời. Chuỗi “bất hạnh” này kết thúc với chiếc Radeon HD 5670, một GPU tầm trung của ATI (sau này được AMD mua lại) với 1GB VRAM. Tuy nhiên, trong những năm trước đó, tôi phải chấp nhận đồ họa tích hợp và đôi khi, thậm chí không có cả đồ họa tích hợp. Sở hữu một chiếc card đồ họa thực sự mạnh mẽ là một trong những giấc mơ lớn nhất của tôi.
Ngắm nhìn những bức ảnh về các GPU như GeForce 8800 GTX và GeForce 9800 GT, đọc về sức mạnh vô song của chúng là tất cả những gì tôi có thể làm trong khi vật lộn để chạy tựa game NFS Carbon trên chiếc Core 2 Duo của mình. Tôi không quá am hiểu về phần cứng PC vào thời điểm đó, nhưng ngay cả tôi cũng biết GeForce 8800 GTX “khủng” đến mức nào. Ngày nay, tôi có một chiếc RTX 3080 đang nằm yên bên cạnh khi tôi viết bài này, nhưng tôi lại không còn đủ thời gian hay động lực như ngày xưa để dành hàng giờ liền chơi các tựa game yêu thích của mình.
Điều quan trọng không phải là phần cứng trong cỗ máy, mà là cảm xúc trong trái tim bạn
Dù tôi ước mình có thể tận hưởng những chiếc PC gaming cao cấp khi còn nhỏ, nhưng tôi cũng tin rằng tôi không thực sự đánh mất những kỷ niệm chơi game tuyệt vời. Khi nhìn lại những năm tháng hình thành tính cách, tôi sẽ không nhớ về việc thiếu thốn những phần cứng tối tân nhất, mà tôi sẽ nhớ một cách trìu mến về việc chơi và khám phá những tựa game đỉnh cao cùng anh trai và bạn bè. Sẽ không phải là những chiếc 8800 GTX hay Athlon 64 xuất hiện trong ký ức của tôi, mà sẽ là những tựa game như Max Payne, Need for Speed 2, GTA: Vice City, Dead Space, Crysis 2, Assassin’s Creed 2, và Deus Ex: Human Revolution.